Epos-epika, życie legendarnych lub historycznych postaci na tle wydarzeń
przełomowych dla danego narodu albo opowiada o początkach danego narodu;
·
Eneida
sięga do miceńskiej tradycji poetyckiej (artystyczna materia języka, legendarne
wspomnienie dziejów);
·
Podobieństwo kompozycji eposów
homeryckich i kompozycji wzorów ozdobnych na wielkich wazach greckich tzw.
Stylu geometrycznego z VIII w.;
·
Szczegóły, symetria;
·
Publius Vergilius Maro 70 p.n.e.
·
Okolice Mantui (Lombardia, pół. Włochy)
·
Możliwe, że etruskie korzenie (imię
Vergilius, cognomen Maro);
·
Wiejskie dzieciństwo, bogaty,
wykształcony na polityka i oratora w Mediolanie i Rzymie;
·
Opisują go Swetoniusz i Donatus;
ENEIDA
Księga
I
·
oręż
opiewam i męża co pierwszy z ziemi trojańskiej do Italii
·
Ściga go gniew Junony(żona Jowisza,
utożsamiana z Herą);
·
Eneasz „bogi wprowadza” do Lacjum, daje
początki „rodzajowi latyńskiemu” narodowi rzymskiemu;
·
Kartagina- kolonia Tyru, opieka Junony;
·
Niechęć Junony- szczep rodu Trojan
wyłoni naród, co kiedyś w proch tyryjskie
wieże zgładzi – wojny punickie; jątrzy
ją wyrok Parysa (królewicz trojański, na weselu Tetydy rozstrzygał konflikt
Atena-Hera-Afrodyta o to, która jest piękniejsza);
·
Junona stara się przeszkodzić Trojanom w
drodze do Lacjum;
·
Prosi Eola, boga wiatru, o pomoc, ten
jej udziela, wiatry nękają Eneasza i załogę; poskramia je Neptun;
·
Eneaidzi wyrzuceni na brzegu Libii;
·
Wenus (matka Eneasza) pyta Jowisza
dlaczego pozwala, by Eneasza nękało tyle nieszczęść;
·
Jowisz do Wenus- Eneasz zmiażdży ludy
tubylcze Italii, da jej prawa i mury ,
będzie panować 3 lata, Askaniusz (Juliusz) 30 lat, przeniesie „stolicę” z
Lawinium do Alba Longa i tu 300 lat królestwo, potem kapłanka Ilia z nasienia
Marsa urodzi Romulusa i Remusa, Romulus zbuduje Rzym, będą podboje, a po
śmierci Juliusza Cezara, gdy Wierność,
Westa i Kwirynus z bratem Remusem będą głosić prawa;
·
Jowisz nie pozwala, by Dydona (królowa
Libii - Kartaginy)poznała treść przepowiedni;
·
Dydona - uciekła z Tyru przed bratem po tym, jak
zabił jej męża ze złotem brata;
·
Tyle
ziemi zakupili, ile ogarnąć mogli skórą wołu – Kartagina
·
Eneasz udaje się na przechadzkę po
ziemiach libijskich, spotyka Wenus, rozpoznaje w niej matkę;
·
Wchodzi do świątyni Junony, którą
właśnie wznosi Dydona Sydońska;
·
Podziwia obrazy przedstawiające dzieje
wojny trojańskiej;
·
Dobre i sprawiedliwe rządy Dydony;
·
Dydona przyjmuje w świątyni innych
rozbitków z Troi, którym przewodzi Ilionej, proszą o łaskę, wszyscy wspominają
Eneasza;
·
Eneasz się ujawnia, wszyscy zaproszeni
są na ucztę; Wenus prosi Kupida, by wcielają się w Askaniusza, syna Eneasza,
oczarował Dydonę (by ta nie była w stanie ulec ewentualnym podszeptom Hery);
·
Eneasz na prośbę Dydony zaczyna
opowiadać o przyczynach upadku Troi i swoich przygodach.
Księga II
·
Danaowie (Grecy) zbudowali konia,
schowali się i zostawili go pod bramami Troi;
·
Laokoont przeczuwa zasadzkę;
·
Przeszkadza mu grek Synon, opowiada
zmyśloną historię zdobywając zaufanie Trojan; koń darem na przebłaganie bogów;
jeśli Trojanie przecisną go do środka przez bramy to zamiast chronić Greków,
ochroni Trojan;
·
W nocy, gdy wszyscy śpią po wieczerzy,
Synon otwiera konia, wychodzą wodzowie i wojska greckie;
·
Eneasza we śnie budzi Hektor; każe mu
uciekać, zabrać Penaty ( bóstwa opiekujące się domem rodzinnym- Troją);
przepowiada, że założy wielkie miasto;
·
Eneasz stara się walczyć, Pryjam zabity
przez Pyrrusa; ostatecznie zabiera ojca Anchizesa, syna Askaniusza, żona Kreuza
ginie w trakcie ucieczki;
·
Żona przepowiada mu lata szczęścia i
królestwo i małżonkę;
Księga
III
·
Nieudana próba założenie Enead- co
wyrwie krzew to lecą krople czarnej krwi w Tracji;
·
Potem Kreta, słucha wróżb;
·
Kolejne nieudane próby założenia miast,
zarazy;
·
Wyrocznia w Ortygii Feba;
·
Feb wróży mu Italię (Grecy nazywają
Hesperią);
·
Wróżka Celeono przepowiada mu straszliwy
głód;
·
Spotkanie z Andromachą (wdową po
Hektorze) bierze od niej syna Astyjana;
·
Po drodze na wyspie gdzie cyklopy, tam
był Odyseusz wcześniej;
·
Nawałnice, traci ojca, trafia do Libii.
Księga
IV
·
Dydona wyznaje siostrze Annie, że
zakochała się w Eneaszu, ale stara się stłumić to uczucie, ze względu na
swojego zmarłego męża;
·
Anna
namawia ją, by nie wzgardzała miłością, ponadto wzmocni to jej władzę
wewnętrzną i zewnętrzną;
·
Zakochana wznosi ofiary, zaniedbuje
nadzór rozbudowy Kartaginy;
·
Wenus przejrzała podstęp Juno, która
udaje, że chce złączyć Eneasza i Dydonę, a naprawdę chce wzmocnić tym
Kartaginę);
·
Juno chce na polowaniu rozpętać burzę i
zagonić Dydonę i Eneasza do jednej pieczary;
·
Podstępnie „zaślubieni” plotka się
roznosi, dowiaduje się o tym odrzucony zalotnik król plemienia Getulów, Jarbas;
·
Jowisz przypomina Eneaszowi przez Merkurego
o obowiązku podróży, chociażby ze względu na obiecane synowi italijskie
królestwo;
·
Dydona się domyśla, namawia Eneasza by
ten został i dalej z nią wznosił Kartaginę, przypomina, że sama nie da rady z
wrogimi szczepami, gdyż przez ślub straciła dawną chwałę;
·
Eneasz powołuje się na słowa Jowisza,
ponadto wytyka, że w rzeczywistości nie doszło do żadnych zaślubin;
·
Dydona rzuca na niego klątwę(przedwczesna
śmierć) i na jego pokolenia(walki);
·
Dydona, przeklinając Eneasza, zabija
się.
Księga
V
·
Zmuszony pogodą Eneasz ląduje na
Sycylii, gdzie druh Acestes i szczątki ojca;
·
Składa dary na grobie ojca, złowróżbny
wąż, Eneasz urządza igrzyska;
o
I konkurencja – wyścigi flot;
o
II- biegi
o
III- zapasy
o
IV- wyścigi koni ( tu bierze udział syn
Eneasza, przekazuje to w Rzymie)
·
Junona podburza kobiety, te palą statki;
·
Eneasz pozwala zostać części druhów, sam
z najwytrwalszymi odpływa w poszukiwaniu Italii;
Księga
VI
·
Ziemia Hesperii;
·
Musi zakopać przyjaciela, bo przez to
nad jego załogą ciąży nieszczęście; (który śmiał
wzywać bogów w zawody muzyczne);
·
Musi zejść do ojca do Tartaru;
·
Rzeka Kocyt, czuwa nad nią Charon;
·
Sędzia Minos; winni, niewinni,
samobójcy;
·
Na polach żalu spotyka Dydo;
·
Na innych polach zasłużeni w walce;
·
W krainie radosnej wszyscy ci, którzy zasłużyli
na to, by pamiętali o nich ludzie;
·
Spotyka tam ojca Anchizesa;
·
Spotyka swoje potomstwo, które ukazuje
mu ojciec;
·
Sylwiusz ostatni syn Eneasza, od jego
czasów lud ich będzie rządzić Albą Longą;
·
Romulus, Cezar, Oktawian August który
przywróci złoty wiek i podbije wiele ziem;
·
Potem wymienia królów (Numa Pompiliusz,
Tullus, Ankus, Tarkwiniusz, charakteryzując każdego );
·
Wspomina też o Brutusie;
·
Smutna przyszłość;
KSIĘGA
VII
·
Nad terenami Rzymu panuje Latynus, jego
przodkiem Saturn;
·
Ma córkę Lawinię, o jej rękę
nieskutecznie stara się Turnus;
·
Przepowiednia mówi, że Lawinia wyjdzie
za przybysza zza morza;
·
Spotkanie z wysłannikami Eneasza w
świątyni, oni mówią że przysłali ich bogowie, Latynus odbiera to za znak
oferuje im pokój ziemię i Lawinię;
·
Żona Jowisza prosi Alekto by
doprowadziła do kłótni między plemionami;
·
Jątrzy żonę Latynusa, Turnusa i
doprowadza do zatargu między Teukrami i tubylcami;
·
Żona Jowisza otwiera sama drzwi do
świątyni Marsa, czym rozpoczyna wojnę;
KSIĘGA
VIII
·
Przepowiednia Tybernusa- maciora i 30
miotów – za tyle lat Askaniusz założy Albe Longę; poleca też Eneaszowi
sprzymierzenie się z wojującymi z Latynami Arkadami;
·
Arkadyjczycy mieszkają na Pallanteum;
·
Arkadyjczycy z Danaów, ale zgoda bo mają
wspólnego przodka w postaci Atlasa;
·
Ewander – władca Arkadyjczyków, znał
Anchizesa i losy Troi, Palatyn;
·
Uczta; dary; sprzymierzeńcy;
·
Wenus wykorzystuje słabość Wulkana do
siebie i prosi go o zbroję dla Eneasza; siedem warstw, historia Rzymu (od
wykarmienia Romulusa i Remusa, przez Sabinki, aż do bitwy pod Akcjum i
zwycięstwa Oktawiana Augusta);
·
Lacjum- bo Saturn znalazł tu schronienie
po wygnaniu go przez Jowisza;
·
Król Lacjum w Złotym Wieku; u Greków
Kronos, ojciec Jowisza;
KSIĘGA
IX
·
Junona namawia Turnusa by zaczął atak w
nocy;
·
Rzeź;
·
Sprzymierzeńcy bronią się w twierdzy
Eneasz zabrania im walczyć, burzą się ale słuchają;
·
, Eneaidzi strwożeni chcą uciekać, ale
po napomnieniu stają do walki;
·
Wolskowie w obozie przeciwników;
·
Junona na rozkaz Jowisza przestaje
pomagać Turnusowi;
·
Turnus ginie(??), Eneaidzi zwyciężają;
KSIĘGA
X
·
Bitwa, Jowisz zabrania ingerowania bogów
w walkę, Junona wybłagała by Turnus mógł przeżyć;
·
Pallas ginie;
·
Krytyczna sytuacja, ale Eneasz
ostatecznie zwycięża;
KSIĘGA
XI
·
Eneasz składa dary bogom za zwycięstwo i
chowa zmarłych i zapowiada marsz na Latynów;
·
Poselstwo od Latynów prosi o możliwość
pochowania zwłok, Eneasz proponuje mu pokój;
·
Turnus król Rutulów chce walczyć,
wspiera go Kamilla królowa Wolsków, na naradzie przegadali Latynusa, który wie,
że bogowie chcą pokoju;
·
Walka, Kamilla ginie Turnus w ostatniej
chwili (noc) „ucieka” przed Eneaszem;
KSIĘGA
XII
·
Walka, Eneasz zaczyna zwyciężać;
·
Turnus prosi go o łaskę, już ma
przystać, gdy zauważa na jego ramieniu pas Pallasa i ugodzony tym zabija go.
ODYSEJA
PIEŚŃ
PIERWSZA
§ Apostrofa
do muzy o wenę;
§ Narada
bogów -> Posejdon ściga Odyseusza, mści się za nim za to, że oślepił jego
syna;
§ Atena
jego matką; wyrok – powróci ale będzie mieć wiele przygód;
§ Atena
pod postacią podróżnika zstępuje na Itakę rozmawia z Telemachem, synem Odysa;
§ Daje
mu nadzieję na to, że Odys żyje, każe wypędzić zalotników i ruszyć w
poszukiwaniach wieści o ojcu, Telemach domyśla się, że rozmawia z bóstwem;
PIEŚŃ DRUGA
§ Syn
mieszkańca Itaki został zjedzony przez Polifema (ten, który był na wyprawie z
Odysem);
§ Telemach
zwołuje wiec, zgromadzenie zalotników;
§ Ci
zarzucają mu że matka nie chce wybrać żadnego z nich mimo upływu już prawie 4
lat i tylko zwodzi ich żartem; wyraźnie gardzą Telemachem, żartują sobie z
niego;
§ Telemach
szykuje łódź i potajemnie wypływa z Itaki do Sparty;
PIEŚŃ
TRZECIA
§ Nestor
Sparta; przyjaciel Odysa, kłótnia na naradzie między Menelaosem a Agamemnonem,
czy już wypływać, czy nie i narada w nocy po pijaku, kłótnia, cały obóz
podzielił się na dwa; Nestor 9 lat błądził;
§ Odys
każe mu płynąć do Menelaosa z prośbą o dalsze wskazówki;
§
Odys z synem Nestora konno jedzie do
Lacedemonu;
PIEŚŃ
CZWARTA
§ Menelaos
żona Helena, 8 lat, bogaty, bogowie mu sprzyjają, w Pylos;
§ Akurat
wyprawiał wesele, zaprasza Telemacha i syna Nestora;
§ Opowieści,
wspomina ojca, potem swoje przygody, nic mu nie wiadomo o tym, by Odys zginął,
bo bóg w Egipcie zdradził mu kto zmarł i nie było tam Odysa;
§
Urażeni zalotnicy na to, że Telemach
wziął okręt i wypłynął postanawiają zamordować go nieoczekiwanie, czając się w
przesmyku między Samos a Itaką;
PIEŚŃ
PIĄTA
§ Odys
z boginią Kalipso na wyspie, romans, ona nie chce go wypuścić, ale bogowie
posyłają Hermesa i zmuszona pomaga mu się wyprawić; wyspa Ogygia;
§ Podążając
do ziemi Feaków zauważa go Posejdon, burza;
§
Odys ratuje się cudem dzięki pomocy
boginki Ino i jej przepasce; dociera na ląd;
PIEŚŃ
SZÓSTA
§
Atena posyła swoją córkę z bielizną do
pralni, po drodze spotyka Odysa, odziewa go i wskazuje mu drogę do stolicy
Feaków, do swojego ojca, który jest tam bardzo szanowaną postacią;
PIEŚŃ
SIÓDMA
§ Królowa
Arete wysłuchuje na uczcie historii Odysa- 8 lat z Kalipso;
§ Uczta,
obiecuje pomoc i okręt, którym uda mu się powrócić na Itakę;
PIEŚŃ
ÓSMA
§ Próba
rozszyfrowania kim jest Odys;
§ Kolacja,
igrzyska, Odys płacze, że nie może wrócić do domu;
§ Ostatecznie
szykują okręt i załogę;
PIEŚŃ
DZIEWIĄTA
§ Odys
opowiada historię- zaatakował miasto i je złupił, załoga się upiła, niedobitki
zabiły 6 jego ludzi;
§ Lotofagowie,
część upojona lotosem nie chce wracać, Odys zmusza ich siłą;
§
Zatrzymują się na wyspie gdzie cyklop
Polifem, zjada część załogi, Odys go upija i wybija oko; Polifem prosi ojca
Posejdona o pomoc i pomszczenie ;
PIEŚŃ
DZIESIĄTA
§ Dostaje
w worku od Eola wiatry, już widzi rodzinną wyspę ale załoga otwiera worek i
wiatr ich zdmuchuje;
§ Trafiają
na wyspę gdzie znów ludożercy, potem rok spędzają omamieni w zamku czarownicy
Kirki;
§
Kirka wysyła ich do Hadesu by
porozmawiali z duchem poety Tejrezjasza.
PIEŚŃ
JEDENASTA
§ Trafia
do Hadesu, Tejrezjasz mówi mu co u niego słychać w domu i że ostatecznie wróci;
§ Spotyka
matkę, która umarła z tęsknoty za nim;
§ Kończy
opowieść Feakom;
§ Dodaje
jeszcze że w Hadesie widział Achillesa i Agamemnona i innych bohaterów spod
Troi, Agamemnon zginął ze zdradzieckiej ręki przyjaciela jego żony;
§ Pocieszają
Odysa, że Penelopa jest wierna;
PIEŚŃ
DWUNASTA
§ Wraca
z Hadesu na wyspę Kirki by pochować zmarłego towarzysza, który go o to w
Hadesie poprosił;
§ Kirke
zdradza mu dalsze przygody;
§ Przepływają
obok syren, on przywiązany, towarzysze z woskiem w uszach;
§ Uciekają
Scylii; 6 głów; Charybda połyka i wypluwa;
§ Po
przygodach odpoczywają na wyspie i towarzysze wbrew zakazowi napadają na byki
Heliosa;
§ Wszyscy
poza Odyseuszem giną przez Zeusa;
§ Odys
trafia na wyspę Kaliope i później z niej do Feaków; koniec opowieści;
PIEŚŃ
TRZYNASTA
§ Odpływa
wysadzony rozmowa z Ateną
§ Telemach
w Lacedemonie
§ Zamienia
Odysa w brzydkiego starca każe mu iść rozmawiać ze świniopasem
§
PIEŚŃ
CZTERNASTA
§ Rozmowa
ze świniopasem Eumajosem;
§ Eumajos
narzeka jak źle bez pana,
§
Odys podaje się za kogoś innego
zapewniając starca, że Odys jeszcze wróci
PIESŃ
PIĘTNASTA
§ Atena
objawia się Telemachowi, każe mu wracać pokazując jak uniknąć zasadzki gachów
§ Telemach
udaje się w stronę chaty Eumajosa;
PIEŚŃ
SZESNASTA
§ Telemach
wysyła Eumajosa, by ten powiadomił jego matkę o tym, że już wrócił z Pylos;
§ W
tym czasie Odys mówi Telemachowi kim jest prosząc, by zachował to w tajemnicy;
§ Po
drodze padł pomysł spisku gachów na życie Telemacha;
§ Telemach
i Odys postanawiają wspólnie zwalczyć gachów;
PIEŚŃ
SIEDEMNASTA
§ Uczta
w zamku, Odys pogardzany;
§
Penelopa chce się z nim spotkać by
porozmawiać o Odysie, obiecuje jej, że przyjdzie nocą;
PIEŚŃ
OSIEMNASTA
§ Zapasy
Odysa z innym żebrakiem;
§ Libacja
gachów i idą spać;
PIEŚŃ
DZIEWIĘTNASTA
§ Potajemne
spotkanie Penelopy z Odysem; opowiada jej, że go zna, że z Krety i że on zaraz
wróci;
§ Rozpoznaje
go niańka po ranie;
§ Penelopa
wyznaje że przez 4 lata szyła i pruła kobierce a teraz obiecała oddać rękę temu
który jak Odys strzeli z łuku.
PIEŚŃ
DWUDZIESTA
§ Zebranie
gachów, przyszykowują się do zawodów; ubliżają Odysowi, na prośbę Telemacha
przestają;
PIEŚŃ DWUDZIESTA
PIERWSZA
§ zalotnicy
siłują się z łukiem Odysa- ten dostanie rękę Penelopy kto wystrzeli z łuku
strzałą i przeszyje 12 uszu u siekier;
§ nikomu
się nie udaje, zrzucają winę na święto Apollona i zarządzają biesiadę;
§ Odys,
wbrew niechęci zalotników którzy nie chcą się skompromitować bierze łuk i bez
problemu go nagina i przestrzela siekierki;
§ Słudzy,
którym się „objawił” potajemnie zamykają wrota pałacu tak, by nikt nie mógł z
niego się wydostać;
§
Telemach dobywa miecza, zapowiedź walki;
PIEŚŃ
DWUDZIESTA DRUGA
§ Bitwa,
mimo zdrady jednego ze sług który dostarcza zbroje dla zalotników, Odys zabija
wszystkich;
§ Po
rzezi sprzątają dziewki, które trzymały z zalotnikami;
§ Potem
zostają powieszone przez Telemacha;
§ Odys
wita wierne dziewki, babunia poszła obudzić Penelopę;
PIEŚŃ
DWUDZIESTA TRZECIA
§ Penelopa
nie wierzy że Odys wrócił, wyczuwa podstęp;
§ Ten
mówi jak wygląda ich łóżko;
§ Godzą
się idą do łóżka i rozmawiają o swoich przygodach;
§ Odys
z Telemachem rusza na wieś do swojego ojca;
PIEŚŃ
DWUDZIESTA CZWARTA
§ U
ojca suchar, że on to nie on, potem się przyznaje biesiada;
§ Zbrojny
lud walka z Odysem ; nagle odzywa się Atena każe zaprzestać walk
§ Zeus
zrzuca piorun;
§
Wszyscy się godzą.
Arystofanes z Aten (ok. 446-385 p.n.e.)
– grecki komediopisarz, jeden z twórców komedii staroattyckiej,
syn średnio zamożnego chłopa. Jego działalność przypadła na schyłkowy okres demokracji ateńskiej, nie piastował w mieście urzędów i zwykł
patrzeć na demokrację ateńską z boku. [wikipedia]
ŻABY
v Wystawiona
w 405 r.; napisana rok przed klęską Aten w wojnie peloponeskiej;
v zaliczana
do komedii starej; wielokrotnie nagradzana;
v rozprawa
porównująca twórczość Eurypidesa do Ajschylosa;
v tragediopisarz
nauczycielem ludu, nikogo obecnie nie ma więc ktoś musi wrócić z podziemi, by
nauczyć lud; pomysł wykorzystany kilka lat wcześniej w komedii Demy Eupolisa;
v powoli
odchodzi od polityki politycznej, już nie atakuje żadnej z żyjących postaci, a
w ostatnich komediach np. Sejm kobiet
porusza sprawy społeczne.
Ajschylos-(VI/Vw.p.n.e. na
Sycylii) – jeden z najwybitniejszych (obok Sofoklesa i Eurypidesa) tragików ateńskich, powszechnie uważany za rzeczywistego twórcę tragedii
greckiej - wprowadził na scenę drugiego aktora, ograniczył rolę chóru, wprowadził do tragedii
akcję dziejącą się poza sceną.
Eurypides
- (V w. p.n.e.) –Urodzony na Salaminie,
udział w poselstwie Aten do Syrakuz,
W sztukach Eurypidesa Andromacha, Medea i Ifigenia
w Taurydzie znalazły odbicie
tragiczne dzieje Grecji z okresu wojny peloponeskiej, toczonej między Spartą i Atenami w V w. p.n.e. Jego nowatorstwo objawiało się
zarówno w formie (prolog, pieśni chóru i arie nie musiały się łączyć z akcją
sztuki – w jej przebieg interweniowali bogowie, pomagając w rozwiązywaniu
skomplikowanej intrygi, tzw. deus ex
machina), jak i w treści , występował w obronie kryzysu
demokracji ateńskiej, odwołując się do średnich warstw społecznych, głównie
wieśniaków. Głosił idee równości wszystkich ludzi
PROLOG
v suchary
sługi Dionizosa Ksantiasza; wiedzą, że są na scenie;
v sługa
jedzie na osiłku, bo niesie ciężar, bóg idzie obok;
v idą
w odwiedziny do Heraklesa, Herakles wraz ze sługą śmieją się przy Dionizosie z
jego stroju, w którym wygląda jak pederasta;
v pyta
Heraklesa w jaki sposób dostać się do Hadesu, bo chce tam spotkać Eurypidesa i
razem z nim wrócić do świata żywych, w którym nie ma już prawdziwych poetów;
v Charon
każe wiosłować Dionizosowi przez jezioro przy akompaniamencie żab.
PARODOS
v żaby
zamiast uprzyjemniać podróż, sprawiają swoimi odgłosami, że staje się ona
bardzo uciążliwa;
v w
końcu wysiada ze sługą, zdaje im się, że widzą potwora
STASIMON
v Chór
wtajemniczony w misteria;
v wytykanie
przekupstwa jakie panuje w greckiej rzeczywistości;
v sługa
z Dionizosem udaje się do domu, pukają do drzwi, tam groźby za to, jak słyszą
że to Herakles że ukradł im psa, Dionizos robi kupę ze strachu;
v zamiana
ról; tym razem miłe powitanie, ponowna zamiana ról;
v gospodynie
odgrażają się za skradziony chleb, ponowna zamiana ról, sługa tym razem na kary
każe dać Dionizosa;
v oboje
podają się za bogów, oboje są bici;
v Ksantiasz
wraz z innym sługą wyśmiewają swoich panów;
v w
Hadesie tron dla najlepszego Tragika, Sofokles uznał swoją niższość w stosunku
do Ajschylosa, ale nie chce zrobić tego Eurypides, który podoba się tylko
gawiedzi; Pluton organizuje zawody o to, który z nich jest najlepszym
tragikiem;
v tragicy
prześcigają się w wymyślaniu sobie;
v Eurypides
zarzuca Ajschylosowi, że jego sztuka jest zbyt górnolotna i niezrozumiała;
v poetę
podziwia się za mądrość rad, wychowawca społeczeństwa, a nie sztuka dla sztuki;
v Ajschylos
zarzuca Eurypidesowi, że on zostawił ludzi szlachetnych a teraz ich już nie ma,
bo Eurypides zniszczył ich swoją sztuką, Ajschylos uczył że trzeba walczyć,
uczył tego co dobre, zachowywał zasadę decorum; zarzuca mu także zepsucie
narodu (pyskują słudzy, zepsucie obyczajów);
v przepychanki
słowne, wzajemnie wyszydzają swoje prologi;
v Dionizos
waży talent poetów, wygrywa Ajschylos. ale Dionizos nie chce sądzić- Ajschylosa
ma za mędrca, Eurypides go bawi;
v ten
mądrze mówi, tamten zrozumiale;
v Eurypides
chce dać władzę biednym, bo teraz jest źle, więc jeśli się wszystko odwróci, to
będzie dobrze;
v Dionizos
wybiera Ajschylosa, Ajschylos przekazuje tron Sofoklesowi.
Żaby to utwór
skierowany przeciwko twórczości Eurypidesa, której Arystofanes był zagorzałym
krytykiem. Tym, co najbardziej mierziło owego komediopisarza w sztuce
Eurypidesa, był sposób ukazywania natury ludzkiej. W przeciwieństwie bowiem do
swoich wielkich poprzedników (Ajschylosa i Sofoklesa) Eurypides wyzbywał się
gloryfikacji prezentowanych bohaterów. Podobno sam Sofokles miał powiedzieć, że
„on ukazuje ludzi takimi jacy być powinni, Eurypides zaś takimi jacy są”.
Obrazowanie rzeczywistej natury ludzkiej było według Arystofanesa
niepedagogiczne. Sądził on, że ukazywanie fałszu, obłudy i rozwiązłości
małżeńskiej ma zły wpływ na społeczeństwo.
[źródło: http://pl.shvoong.com/books/mythology-ancient-literature/246027-%C5%BCaby/#ixzz2ZgedKo7w]
[źródło: http://pl.shvoong.com/books/mythology-ancient-literature/246027-%C5%BCaby/#ixzz2ZgedKo7w]
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz